ฝ้า.. ปัญหาผิวอมตะของหญิงไทยและหญิงเอเชีย

@DrWoraphong
ฝ้าเป็นรอยคล้ำที่พบได้บ่อยในชาวเอเชียอย่างเรา มักจะพบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย เชื่อว่าฮอร์โมนเพศหญิงที่ส่วนเกี่ยวข้องกับการก่อฝ้า
หญิงไทยจำนวนไม่น้อยที่มีปัญหาฝ้า ปัจจุบันยังไม่ทราบสาเหตุแน่นอนว่าฝ้ามีเกิดจากอะไร ฝ้ามักเกิดขณะตั้งครรภ์ ขณะกินหรือฉีดยาคุมกำเนิด
แสงแดด และแสงจากเตาไฟก็เป็นอีกสิ่งหนึ่งที่กระตุ้นให้เกิดฝ้าหรือทำให้ฝ้าที่เป็นอยู่มีสีเข้มขึ้น

อย่าเหมาไปว่ารอยคล้ำที่พบบนหน้าจะเป็นฝ้าเพียงอย่างเดียว ฝ้ามีลักษณะเป็นปื้นสีน้ำตาลที่ไม่นูน มักพบบนหน้าในลักษณะการกระจายตัวที่สมมาตรกัน
ตำแหน่งที่พบบ่อยได้แก่ หน้าผาก โหนกแก้ม คาง และบริเวณเหนือริมฝีปากบน ดังรูป http://t.co/bPB3fuwp

รอยคล้ำชนิดอื่น ๆที่พบบ่อยบนใบหน้าแต่ไม่ใช่ฝ้า ที่ทำให้เราสับสน เช่น กระแดด กระเนื้อ และกระลึก
หมอจำเป็นต้องแยกให้ออกว่ารอยคล้ำนั้น ๆเป็นฝ้า กระแดด กระเนื้อ หรือกระลึกเพราะแต่ละรอยคล้ำเหล่านี้มีวิธีการรักษาที่ต่างกัน
กระแดด เป็นจุดเล็กๆขนาด1-4มิลลิเมตร กระจายบริเวณหน้า ไม่เป็นปื้นใหญ่เหมือนฝ้าและไม่กระจายตัวแบบสมมาตรดังรูป http://t.co/4UzR8gIx

ปัจจุบันยังไม่มีวิธีรักษาฝ้าให้หายขาด อย่าเชื่อคำโฆษณาว่ารักษาฝ้าได้ การรักษาช่วยให้ฝ้าจางชั่วคราวเท่านั้น ฝ้ามักกลับเป็นซ้ำเมื่อหยุดรักษา
ในปัจจุบันวิธีมาตรฐานที่ใช้ในการรักษาฝ้าที่ได้ผลและปลอดภัยที่สุดคือ การทายา /ยาทารักษาฝ้ามีหลายชนิด
ยาทาบางชนิดออกฤทธิ์โดยการยับยั้งการสร้างเม็ดสี เช่น ไฮโดรควิโนน กรดอะเซลาอิก
ยาบางชนิดออกฤทธิ์เร่งให้หนังกำพร้าผลัดตัวหลุดลอกเร็วขึ้นเพื่อให้เม็ดสีส่วนเกินหลุดลอกไปด้วย เช่น กรดเรทิโนอิก (กรดวิตะมินเอ)
การใช้ยาทาฝ้าที่ว่ามานี้ควรใช้ภายใต้การติดตามดูแลของแพทย์ ไม่ควรซื้อมาใช้เองเพราะอาจเกิดผลข้างเคียงจากการใช้ยาได้
ยารับประทานหรือยาฉีดที่เรามักได้ยินว่าใช้รักษาฝ้ายังไม่มีข้อมูลผลงานวิจัยยืนผลการรักษาและความปลอดภัยในคนกลุ่มใหญ่พอ

การลอกหน้าด้วยน้ำยาเคมี (Chemical peel) เป็นอีกหนึ่งการรักษาที่มักใช้ร่วมกับการทายา
การกรอผิวด้วยเกล็ดอัญมณี (Microdermabrasion) การทำไอออนโตฟอเรซิส เป็นต้น แต่ก็ยังไม่มีวิธีใดที่ได้ผลดีและรักษาฝ้าให้หายขาดได้
ยังไม่มีเลเซอร์ระบบใดที่สามารถรักษาฝ้าได้ผลดี และสามารถทำให้ฝ้าหายขาดได้
ที่แย่ไปกว่านั้นคือ เลเซอร์อาจทำให้รอยคล้ำของฝ้ามีสีเข้มขึ้น หรือทำให้รอยฝ้ากลายเป็นสีกระดำกระด่าง ดูเด่นชัดมากขึ้น
ผู้ป่วยส่วนน้อยมากๆที่ฝ้าจางลงหลังเลเซอร์ และในรายที่ฝ้าดีขึ้นเกือบทุกรายฝ้าจะกลับเป็นซ้ำหลังหยุดการรักษา
ผลการรักษาฝ้ามักคงอยู่ชั่วคราว ฝ้ามักกลับเป็นซ้ำเมื่อหยุดการรักษา หรือบ่อยครั้งฝ้าก็อาจเข้มขึ้น ทั้ง ๆที่ยังรักษาอยู่
สิ่งที่ผู้ป่วยอาจช่วยตัวเองได้คือการหลีกเลี่ยงปัจจัยที่กระตุ้นให้ฝ้าเข้มขึ้น เช่น การตากแดด การรับประทานยาคุมกำเนิด
ท้ายสุดสิ่งที่ควรทำอย่างยิ่งคือหลบแดดและทาครีมกันแดดเป็นประจำ